Giles Ji Ungpakorn*

Hafta boyunca demokrasi yanlısı Taylandlı Kırmızı Tişörtlü (ya da gömlekli) göstericiler Bangkok ve diğer şehirlerde sokaklara çıktılar. Bu, hareketin gücünü kanıtlamak ve kraliyet hükümeti ve medyanın Kırmızı Tişörtlüler’in çoğunluğun sesi olmadığına dair yalanlarını hiçe saymak adına bir güç gösterisiydi.

Hareketin belli başlı amacı, meclisi dağıtması ve yeni bir seçim yapması için Abhisit Vejjajiva’nın askeri vesayet hükümetine baskı yapmak. Oysa, Kırmızı Tişörtlüler liderliğinin, 2006’da tekrar darbe yapan orduya karşı direnmek ve orduyu yenmek için, halk öfkesinin bu büyük girişimini nasıl baskıya dönüştüreceğini görmek zor. Bunun sebebi, Kırmızı Tişört liderlerinin ordu ve monarşiye karşı tamamı ile ideolojik bir saldırı başlatmaya henüz hazır olmaması.

Yeni seçim çağrısı bu sorunu çözmeyecektir. Ancak, Kırmızı Tişörtlüler’in Bangkok ve diğer illerden büyük katılımı ileriye yönelik önemli bir adım. Kırmızı Tişörtlüler’in büyük çoğunluğu hem kentten hem kırsaldan yoksul insanlar, ve nihayetinde Kırmızı Tişörtlüler’in liderleri açıkça “halk ve egemen sınıf arasındaki” bir sınıf mücadelesinden söz etmekteler. Devrimci değişim için ivme oluşturmak adına, daha ileri gitmeleri ve kentteki işçi sınıfıyla ordunun düşük kademelerini ajite etmeleri gerekmekte. Herhangi bir uzlaşma, her daim demokrasiye ket vuran kraliyet egemenlerinin gücünü muhafaza edecek.

Seçimi kazanmış olan Takşin Hükümeti’ne karşı, 19 Eylül 2006’da yapılan askeri darbeden bu yana Tayland’da gördüğümüz politik kriz ve huzursuzluk, zengin muhafazakârlar ve şehirli ve köylü yoksular arasındaki bir sınıf mücadelesini simgelemekte. Bu saf bir sınıf mücadelesi değil, mücadelede rol alanlar farklı amaçlara ve farklı demokrasi kavramlarına sahipler. Tayland Komünist Partisi’nin (CPT) çöküşünden beri solda oluşan boşluk yüzünden, milyoner ve popülist politikacı Takşin Şinavatra ve onun Thai Rak Thai Partisi, milyonlarca sıradan Taylandlıyı telkin etmeyi başardı.

Birçok yorumcunun, mevcut çatışmayı yalnızca Takşin, muhafazakârlar ve “modern kapitalist sınıfa” karşı direnen “eski feodal düzen” arasındaki bir seçkinler tartışması şeklinde açıklamaya çalışmasına rağmen, asıl çatışma bundan ibaret değil. Birçok analizdeki eksik unsur, milyonlarca sıradan Taylandlının eylemleri. Takşin, ilk kez gerçekleştirilen Evrensel Sağlık Programı ve kırsal bölgelerin kalkınması için yerel köy fonları gibi kötü politikaları üzerinden işçi ve köylülerle bir ittifak kurdu. Kırmızı Tişörtlüler Takşin’i seviyorlar, ancak onun tarafından kullanılmıyorlar ya da yalnızca onun geri dönüşü için mücadele etmiyorlar. Gerçek demokrasi ve toplumsal adalet istiyorlar.

Takşin ve muhafazakâr muhalifleri, her ikisi de modern koşullarda kraliyet yanlısı ve her iki taraf da kapitalist sınıf egemenliğinin desteklenmesine yardımda bulunmak için, monarşi kurumunun kullanılması arayışındalar. Tayland’da feodalizm 1870’lerde ortadan kaldırıldı. Muhafazakârları Takşin’e karşı gitgide düşman eden şey, kitlesel halk desteğine sahip olan geniş çaplı modernizasyon programı karşısında imtiyazlarını kaybedecekleri korkusu. Geçmişte egemenler, halkın isteklerini göz ardı etmek için, askeri güç, kralcı ideoloji ve para politikası kombinasyonunu kullanmıştı.

Ne Takşin ne de kralcı muhafazakârlar aralarındaki çatışmanın bir sınıf mücadelesine dönüşmesi niyetindeydiler. Ama kitlesel demokrasi yanlısı hareket, monarşiyi de kapsayan egemen sınıf yapısını sorgulamaya başladı. Bu, kralcı muhafazakârların kibirli tutumu ve krizin uzun süreli doğasına ilaveten, taban seviyesindeki Kırmızı Tişörtlüler’in kendini örgütlemesi ve finanse etmesinden kaynaklanmakta. Bu sınıf mücadelesi politik tutum değişiklikleri doğurmakta ve toplumun tüm kesimlerini teste tabi tutmakta. Fakat, hareketin karşısındaki asıl soru, iktidarı nasıl ele geçireceği.

Giles Ji Ungpakorn: Şu anda İngiltere’de sürgünde olan Taylandlı sosyalist. Son kitabı “Tayland’ın Krizi ve Demokrasi İçin Savaş” Nisan ayında yayımlanacak.

http://mrzine.monthlyreview.org/2010/ungpakorn160310.html adresinde yayımlanan haberden çevrilmiştir.