ABD merkezli Big Think internet sitesinin Çarşamba günü hayatını kaybeden Howard Zinn ile geçtiğimiz senelerde yaptığı mülakatın metni, Monthly Review'de yayınlandı. Aşağıda mülakatın tam metnini bulabilirsiniz:

- Felsefeniz nedir?

Öncelikle bunun demokratik sosyalizm olarak adlandırılabileceğini sanıyorum, buna inanıyorum, çünkü ekonomik sistemin güdüsünün şirket kârı değil, egemen olan halkın refahı olduğu, dünya varlıklarının dağılımında eşitliğin olduğu, barışçıl ve kaynaklarını ülkedeki ve her yerdeki insanlara adayan bir topluma ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum. Ve artık dertlerin ve problemlerin çözümünde savaşa başvurulmayacak bir dünyaya inanıyorum. Sınırların yok edilmesine inanıyorum. Vizelere, pasaportlara, göçmen kontenjanlarına inanmıyorum. Bir küresel topluma doğru ilerlememiz gerektiğine inanıyorum. Küreselleşme kelimesini kullanıyorlar, ama bana göre çok dar anlamda kullanıyorlar –şirketlerin sınırlar boyunca ilerlemesi özgürlüğü anlamında- ancak bizim ihtiyacımız olan halkın ve kişilerin sınırlar boyunca ilerlemesi özgürlüğü. “Hapishanesiz sosyalizm”den bahsederken kastettiğim ekonomiye daha büyük toplumsal müdahale ama bireysel özgürlüklerden mahrum olmadan müdahale. Hollywood yazarlarını zahmete sokmayın. Şunu basitçe söyleyin: evet o “hapishanesiz sosyalizm” dedi.

- Anarşizm, sosyalizm ve komünizmi nasıl harmanlıyorsunuz?

Hepsinin en iyi unsurlarını almayı tasarlamak istiyorum. Komünizm –eğer komünizmi Sovyetler Birliği’nden ve kendini Marksist, komünist olarak adlandıran, komünizm sadece Marx ve Engels tarafından tahayyül edilmiş gibi davranan bürokratik ve totaliter ülkelerden ayrı tutarsak- sonuçta dünya kaynaklarının herkes için ve akılcı kullanımı özgürlüğünün olduğu bir toplumsal düzendir. Komünizmden alınacak şey budur. Ben biraz önce tanımladığım şeye sosyalizmden ise demokratik yöntemlerle seçilmiş hükümetin kaynakların eşit dağıtılması ve halka yardım edilmesi amacıyla kullanılmasını alırdım. Anarşizmden ise otoriteye ve tüm devletlere itimatsızlığı, eleştirme istekliliğini ve herhangi bir devlete karşı başkaldırıyı alırdım. Devletler insani bir yöntemle yola koyulabilirler ancak kolaylıkla katı ve diktatoryal hale gelebilirler. Anarşizm, amaç olarak devletin baskısından, şirketlerin gücünden ve kiliseden sıyrılmış bireylerin olduğu adem-i merkeziyetçi bir toplum fikrine sahiptir. Dolayısıyla her üçünde de yararlı unsurlar olduğunu düşünüyorum.

- Bu gerçekçi bir düşünme yöntemi midir?

Pekala, acilen ulaşılabilir bir şey olmak açısından elbette gerçekçi değildir, fakat bunu amaç olarak edinmenin önemli olduğunu düşünüyorum. Ütopyacı olmayan, felsefi bir algı bunu tamamen kuramsal ve uygulanamaz gösterecektir. Bundan dolayı, bu yakın bir olasılık ve ihtimal olmasa da, bugün ne olduğunu, amaca karşı bugün ne gibi politikalar olduğunu bilmek açısından iyi bir toplumun neye benzeyeceğine dair fikrin olmasının önemli olduğuna inanıyorum.

- Hatırlatmak istediğiniz bir şey var mı?

Eğer bir şey anımsatmak istersem bu, dünya, savaş, insan hakları, eşitlik konularında farklı bir düşünme yöntemi sunmak, çok daha fazla insana bu düşünme biçimini idrak ettirmek, çok daha fazla insanın şu ana kadar zenginlik ve silahlar vasıtasıyla insanların elinde kalan bu gücün farkına varmasını, bu gücün sonunda halkın elinde olmasını sağlamak için olur ve insanlar bu gücü kullanabilirler; tarihin belli noktalarında da kullanmışlardı. Güney’deki siyah insanlar kullanmıştı, kadın hareketindeki, savaş karşıtı hareketteki, diğer ülkelerde tiranları deviren halklar kullanmıştı. Hatırlatmak istediğim, halklara umut hissi veren kişiler ve daha önce sahip olmadıkları güç.


http://mrzine.monthlyreview.org/2010/zinn280110.html adresinden çevrilmiştir.